Tuesday, December 15, 2009

ο τρόπος που μεγαλώνουμε

Όλοι πλέον έχουμε καταλάβει πόσο σημαντική είναι η παιδική ηλικία στη διαμόρφωση της προσωπικότητας του ατόμου. Εγώ μάλιστα θα έλεγα ότι η διαμόρφωση ενός ολόκληρου πολιτισμού εξαρτάται από τον τρόπο που μεγαλώνει τα παιδιά του. Μόνο που δεν έχει γίνει ακόμη ξεκάθαρο ποιος είναι ο σωστός τρόπος και ποιος ο λάθος.

Στην ουσία υπάρχουν δύο σχολές.

Η μια θεωρεί ότι κατέχει το σωστό και είναι αποφασισμένη να το περάσει στα παιδιά βάζοντάς τα να αποστηθίσουν τα διδάγματά της, δηλαδή επιβάλλοντάς τους το από έξω. Εγώ τη λέω εξωτερική σχολή ή σχολή επιβολής της εξωτερικότητας. Αυτή η σχολή είναι στηριγμένη σε πατριαρχικές, θρησκευτικές πατέντες, όπου το σωστό μάς έρχεται από έξω, με τη μορφή εντολών του Θεού. Μια τέτοια σχολή είναι καθαρά η ελληνική.

Η άλλη λέει ότι το σωστό είναι κάτι που το ψάχνουμε, και έτσι καλλιεργεί στα παιδιά τη δική τους ερευνητική ικανότητα, δίνοντας τους απλά τα μέσα και ένα γενικό πλαίσιο έρευνας και διατύπωσης των δικών τους ιδεών. Αυτή είναι η εσωτερική σχολή και αποτελεί προϊόν των κινημάτων αμφισβήτησης, που έλαβαν χώρα σε Ευρώπη και Αμερική καταφέρνοντας να σπάσουν τα "πατριαρχικά" στεγανά σε κάποιους τομείς.

Ο τρόπος που αντιλαμβάνονται την εκπαίδευση οι δύο σχολές είναι διαφορετικός.

Η εξωτερική θεωρεί ότι το παιδί δεν έχει μια δική του, εσωτερική τάση για γνώση και μάθηση, νομίζει ότι είναι εκ προοιμίου «κοπάνας», και το κυνηγάει να στρωθεί στο διάβασμα και να γίνει σωστός άνθρωπος. (Ο προπατορικά αμαρτωλός άνθρωπος που πρέπει να φάει όλη τη ζωή του για να αποδείξει ότι δεν είναι κτήνος.)

Η εσωτερική εμπιστεύεται το παιδί, ακούει τις ανάγκες του και ανταποκρίνεται σε αυτές, δίνοντάς του όσα ζητάει να μάθει όταν έρθει η ώρα του, χωρίς να τρέχει από πίσω του για να του ταΐσει την προπαίδεια με το ζόρι. Αυτή η μέθοδος εκτός ότι καλλιεργεί μια σχέση εμπιστοσύνης και πίστης του παιδιού στον εαυτό του, κάνει τη γνώση δική του υπόθεση επιτρέποντας του μια σχέση ουσιαστική με τα πράγματα.

Η εξωτερική μέθοδος κατευθύνει το παιδί σε μια σχέση επιφανειακή με τον κόσμο και με τον εαυτό του, αναγκάζοντάς το να μιμείται πρότυπα που δεν είναι δικά του, να γίνεται σαν τους γονείς του, να μην εξελίσσεται και απλά να γκρινιάζει που δεν του βγαίνει όλο αυτό σε καλό, αφού για το καλό του υποτίθεται έπρεπε να τα κάνει όλα αυτά που του λέγανε.

7 comments:

  1. νομίζω ότι υποπτεύεσαι πως κάθε διάκριση - ειδικά κάθε δίπoλο - προ(σ)καλεί τη διαλεκτική αναίρεσή της! καλώς σε βρίσκω ξανά και καλή τύχη με την ταινία σου Στράτο...

    την καλησπέρα μου
    aufheber

    ReplyDelete
  2. Γειά σου Στέλιο!
    Κι εγώ έλεγα ποιός είναι αυτός ο άγνωστος με τις εύστοχες παρατηρήσεις.

    ReplyDelete
  3. Mακαρι να ηταν ετσι απλα και ξεκαθαρα τα πραγματα...ελα ομως που δεν..
    Διοτι στην κατασταση υπηρχαν αντιφασεις που δεν συνυπολογιζεις και η εξισωση δεν βγαινει- τουλαχιστον σε μενα!
    Πχ.Τις συγκεκριμενες αναγκες του παιδιου, ποιος και τι τις καθοριζει?Το DNA του?Η συμπεριφορα των γονιων του?Η "κενωνια της αγορας"με τα πανισχυρα μεσα της?Η τυχαιοτητα της συγκεκριμενης ιστορικης στιγμης?
    και το "καλο" του παιδιου, ποιο αληθινα ηταν?
    Να γινει ελευθερο,δημιουργικο κι ευτυχισμενο?Σε ποιο πλανητη και βασει ποιων προδιαγραφων?
    Η καλυτερη των τυχων στην ταινια σου...
    Η Σχολη Δημοτικου της Φρανκφουρτ...

    ReplyDelete
  4. συνανωνυμία Στράτο... εξάλλου πάντοτε φέρω διακριτικά την καταδίκη μου στο τέλος κάθε σχολίου... την καλημέρα μου βεβαίως βεβαίως

    aufheber

    ReplyDelete
  5. Φρανκφουρτιανέ σχολιαστή ποιός εισαι; Δεν θυμάμαι. Στείλε μέηλ, αν δεν θέλεις να το μαρτυρήσεις σε όλους.
    stratosgg@yahoo.com

    ReplyDelete
  6. Η γνώση και, κυρίως, η αγάπη για τη μάθηση είναι κάτι σαν τις μπάμιες. Ή τις αγαπάς από μικρός γι'αυτό ακριβώς που είναι ή μεγαλώνοντας τις αποφεύγεις και τις τρως μόνο αναγκαστικά γιατί πρέπει να πάρεις τις βιταμίνες.
    Το αποτέλεσμα είναι δραματικά διαφορετικό, αφενός στην ψυχοσύνθεση του ατόμου και τη χαρά, αφετέρου στην ίδια την ποιότητα της αποκτηθείσας γνώσης.
    (Και όμως, υπήρξα εκπαιδευτικός...παρόλ'αυτά!)

    ReplyDelete
  7. Η αγάπη για τις "μπάμιες" εξαρτάται από το ποιος και το πως θα σου τις μαγειρέψει...

    ReplyDelete